2025 YILI OCAK AYI KADIN GAZETECİLERE YÖNELİK HAK İHLALLERİ RAPORU

NOT: Raporda yer alan veriler; Mezopotamya Ajansı, DFG, JINNEWS, Bianet, Evrensel, MLSA Turkey, expressioninterrupted.com, ifade.org.tr @engelliweb, freewebturkey.com ve çeşitli ulusal ve yerel gazetelerden edinilen bilgi, belge ve raporlamalardan derlenmiştir.

-Veriler değişkenlik arz edebilir. Derneğimizin yaptığı araştırmalar sonucu elde edilen rakamlar en azı ifade etmektedir, veriler daha fazla da olabilir.

-Raporda yer alan “cezaevian kadın gazeteci sayısı” bu gazetecilerin halen cezaevinde olduğu anlamına gelmez, tutuklanıp serbest bırakılmış da olabilirler.

Kadın gazetecilere yönelik baskılar giderek artıyor. Gerçekleri yazan, halkın haber alma hakkını savunan ve kadınların sesini duyuran gazeteciler; gözaltılar, tutuklamalar, fiziksel şiddet, tehdit ve sansürle susturulmak isteniyor. Ancak tarih defalarca gösterdi ki baskılar ne kadar artarsa artsın, hakikatin peşinden giden gazeteciler susmayacak!

Ocak 2025’te en az 7 gazeteci gözaltına alındı, 4 gazeteci tutuklandı, 3 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı. Ayrıca 2 gazetecinin haber takibi engellenirken, cezaevlerinde en az 9 gazeteci hak ihlaline uğradı. Gazetecilere yönelik bu sistematik baskılar, yalnızca mesleki faaliyetleri nedeniyle değil, aynı zamanda kadın olmalarından kaynaklı daha ağır bir şekilde uygulanıyor. Gazetecilerin özgür sesi olan medya kuruluşları kapatılıyor, sahada çalışan muhabirler keyfi gerekçelerle gözaltına alınıyor ve gazetecilere yönelik fiziksel ve psikolojik şiddet giderek artıyor. Basın özgürlüğüne yönelik bu saldırılar, gazetecileri susturma çabasının bir parçasıdır. Ancak hakikatin peşinde koşan gazeteciler her türlü baskıya rağmen mesleklerini yapmaya devam edecek!

Gazetecilere yönelik tehditler sadece devlet baskısıyla sınırlı değil. Elazığ’da yerel bir televizyonda çalışan muhabir Semra Demirelli,  bir erkek tarafından silahla vurularak ağır yaralandı ve 49 gün süren yaşam mücadelesinin ardından hayatını kaybetti. Bu korkunç olay, gazetecilerin yalnızca meslekleri nedeniyle değil, toplumsal cinsiyet temelli şiddet nedeniyle de tehdit altında olduğunu bir kez daha gösterdi.

Cezaevlerinde ise gazetecilere yönelik baskılar sistematik hale gelmiş durumda. Tutsak gazeteci Serpil Ünal’a arkadaşları tarafından gönderilen kitap, Bakırköy Cezaevi tarafından “İstanbul içi kargo kabul edilmiyor” bahanesiyle geri gönderildi. Kitap gibi temel bir insani hakkın bile engellenmesi, cezaevlerindeki gazetecilere yönelik baskının ulaştığı noktayı gözler önüne seriyor. Silivri Cezaevi’nde tutsak bulunan gazeteci Gülistan Dursun’a, cezaevi yönetimi tarafından “terör kartı” adı altında bir belge dayatılmış, kabul etmediği için disiplin cezası verilmiştir. Cezaevlerinde gazetecilere yönelik psikolojik baskılar her geçen gün daha da artıyor.

Gazetecilerin sesi dijital alanda da kısıtlanmaya çalışılıyor. JINNEWS’in Instagram hesabı kapatılmış, açılan yeni hesapları tekrar tekrar sansüre uğramış ve X (Twitter) hesabına erişim engeli getirilmiştir. Gazetecilerin görünürlüğü dijital platformlarda da engellenmeye çalışılıyor. Ancak ne cezaevlerindeki baskılar ne sokaklardaki engellemeler ne de dijital sansür, gazetecileri susturamayacak!

Aynı zamanda ocak ayında “Millî güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle aralarında Mezopotamya Ajansı’nın 264 bin takipçisi bulunan @MAturkce, JINNEWS Haber Ajansı’nın 168 bin takipçisi bulunan @jinnewsturkce, 125 bin takipçisi bulunan @yeniyasamgazete adlı X hesaplarında bulunduğu 31 sanal medya hesabı erişime engellendi.

Bugün cezaevlerinde birçok gazeteci özgür basını savundukları için tutuklu bulunuyor. Elif Ersoy, Eylem Babayiğit, Hatice Duman, Lütfiye Burcu Kara, Necla Demir Arvas, Özden Kınık, Rahime Karvar, Reyhan Hacıoğlu ve Züleyha Müldür, yalnızca gazetecilik yaptıkları için tutsak edilmiştir. Gazetecilere yönelik bu sistematik saldırılar, sadece basın özgürlüğüne değil, halkın haber alma hakkına yönelik açık bir tehdittir.

Bizler, özgür basını savunan herkesi bu baskılara karşı dayanışmaya çağırıyoruz. Özgür basın susturulamaz!  Gazetecilere yönelik gözaltılar, tutuklamalar, baskılar ve şiddet derhal sona ermelidir. Gerçekleri yazmaktan, hakikati savunmaktan ve gazetecilerin mücadelesini sürdürmekten asla vazgeçmeyeceğiz!

Gurbetellilerden Gülistanlara, Denizlerden Hêrolara, Cihanlara… Kadın gazeteciler her yerde!

1) GAZETECİNİN YAŞAM HAKKI VE GÜVENLİĞİNE YÖNELİK İHLALLER

2) GAZETECİYE YÖNELİK DÜŞÜNCE VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHLALLERİ

3) GAZETECİNİN EKONOMİK/SOSYAL HAKLARINA YÖNELİK İHLALLER

4) İNTERNET-DİJİTAL MEDYA MECRALARINA YÖNELİK ERİŞİM ENGELİ

1) GAZETECİNİN YAŞAM HAKKI VE GÜVENLİĞİNE YÖNELİK İHLALLER

02 Ocak 2025 Tutsak kadın gazetecilerden Mücadele Birliği Gazetesi Muhabiri Serpil Ünal’a gazeteci arkadaşları tarafından gönderilen kitap, cezaevine alınmadı. Bakırköy Cezaevi, Serpil Ünal’a yılbaşı hediyesi olarak gönderilen kitabı teslim almadan “İstanbul’dan gelen kargolar kabul edilmiyor” diyerek iade etti. 2 ayda bir 7 adet kitap verilmesi kuralını getiren Bakırköy Cezaevi, sadece doğum günü ve yılbaşında hediye kitap kabul etmekte ve bunu da “İstanbul içi kargo yasağı” ile engellemektedir.

07 Ocak 2025 JinNews muhabiri Derya Ren, Gaziantep’te yaşanan bir kadın cinayetinin haberini yapmak için Nizip ilçesine giderken Derya Ren’in seyahat ettiği minibüsün önünü kesen sivil polisler, Genel Bilgi Taraması (GBT) yaptıktan sonra, Derya Ren’in daha önce cezaevinde kaldığını öne sürerek alıkoydu. Gözaltı işlemi yapmayan polisler, başka bir ekibin geleceği iddiası ile yaklaşık bir saat Derya Ren’i bekletti. Derya Ren’in çalıştığı JinNews tanıtım kartının “geçersiz” olduğu iddia eden polisler, Derya Ren’in sigortalı çalışan olmasına rağmen “Gazeteci olmadığını” iddia etti. Olay yerine gelen TEM polisleri, Derya Ren’e kaç kardeş oldukları yönünde farklı sorular yöneltti. Polislerin Derya Ren’in ablasına küfür etmesi üzerine, Derya Ren buna tepki gösterdi. “Mukavemet” iddiasıyla gözaltına alınan Ren’in ifadesi, “hakaret” suçlamasıyla alındı. Haberde, polislerin Derya Ren’in ablasına küfrettiği ve Derya Ren’in buna tepki gösterdi bilgisi yer aldı. Suçlamaları reddeden Derya Ren, “Kimseye hakaret etmedim, aksine görsem teşhis edebileceğim polis, bana hakaret etti. Üzerime atılı suçlamaları kabul etmiyorum. Bana hakaret eden polis memurunu teşhis etmeyi talep ediyorum” diyerek, kendisine hakaret eden polisten davacı ve şikayetçi olduğunu ekledi.  

07 Ocak 2025 Wan’ın Erdîş (Erciş) ilçesine gitmek üzere yola çıkan Ajansa Welat çalışanı Hülya Taş, polis kontrol noktasında Genel Bilgi Taraması (GBT) yapılarak gözaltına alındı. Gözaltına alınan gazeteci, ifadesinin alınması için Erciş İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü bildirildi. 

10 Ocak 2025 Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’nde tutsak bulunan gazeteciler Gülistan Dursun, Pınar Gayıp ve Serpil Ünal, koğuştan revire götürülmek üzere çıkarılarak ailelerine haber verilmeden Marmara Cezaevi’ne sürgün edildi. Tutsak gazetecilerin eşyalarını almasına dahi izin vermeyen cezaevi idaresi, tutsakların nereye götürüldüklerinin bilgisini de paylaşmadığı öğrenildi. Koğuştaki diğer tutsakların telefon görüşünde ailelerine bilgi vermesi üzerine kadın gazetecilerin sürgün edildiği öğrenildi.  Avukatların bugün Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi’ni arayarak bilgi aldı. Cezaevi idaresi tutsak gazetecilerin sürgün edildiğini belirtti.

14 Ocak 2025 Mersin’in Akdeniz ilçesi Belediyesi Eş Başkanları Hoşyar Sarıyıldız ve Nuriye Arslan ile Belediye Meclis üyeleri Özgür Çağlar, Neslihan Oruç ve Hikmet Bakırhan’ın tutuklanması ve belediyeye kayyum atanması sonrasında düzenlenen protestoyu takip eden PİRHA muhabiri Fatoş Sarıkaya’ya polisler tarafından müdahalede bulunuldu. 14 Ocak günü düzenlenen eyleme polis müdahalesinde gözaltına alınan çocukların görüntüsünü çeken Fatoş Sarıkaya, kendisine yönelen polislerce darp edildi ve görüntü alması engellendi. Polis ayrıca, gazeteci olduğunu belirten Fatoş Sarıkaya’nın basın kartını alarak yere fırlattı. 

17 Ocak 2025 Gazeteci Gülistan Dursun, tutsak bulunduğu Silivri Kapalı Cezaevi’nde avukatlar aracılığıyla mesaj gönderdi. Gülistan Dursun’a cezaevi idaresi tarafından “terör kartı” adında bir kart verildiğini ancak kendisine verilmek istenilen kartı kabul etmediğini paylaştı.  Gülistan Dursun “terör kartını” kabul etmediği için kendisine “disiplin cezası” verildiğini paylaştı.Ayrıca Gülistan Dursun’un 3 gündür gazete talep etmesine rağmen gazetelerin kendisine verilmediği de öğrenildi.

17 Ocak 2025 İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açılan bir soruşturma kapsamında, sabah saatlerinde Amed, Wan ve İstanbul’da ev baskınları gerçekleştirildi. Baskınlarda gazeteciler Reyhan Hacıoğlu, Necla Demir, Rahime Karvar gözaltına alındı. 

17 Ocak 2025 Wan’da bulunduğu eve baskın yapılarak gözaltına alınan Reyhan Hacıoğlu’nun ve evde bulunan diğer gazetecilerin polislerce tehdit edildiği ifade edildi. Reyhan Hacıoğlu, bunun üzerine, “İçerde, dışarda nerede olursak olalım, hakikatleri yazmaya devam edeceğiz. Gözaltı, tutuklama, tehdit ve işkence ile bizi yıldıramazsınız. Özgür basın susturulamaz” dedi. Öte yandan evdeki dijital materyallerede el konulduğu ifade edildi. 

17 Ocak 2025 Sabah saatlerinde gözaltına alınan gazetecilere 24 saat avukat kısıtlılığı ve soruşturma dosyasına gizlilik kararı getirildi. Van Emniyet Müdürlüğü’ne tutulan gazeteci Reyhan Hacıoğlu ile görüşmeye giden avukata soruşturma dosyasında gizlilik kararı olduğu ve 24 saatlik avukat görüş yasağı olduğu bilgisi verildi. Yasaktan dolayı avukat görüşü gerçekleştirilemedi.

20 Ocak 2025 Gazeteciler Necla Demir, Rahime Karvar ve Reyhan Hacıoğlu İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen bir soruşturma kapsamında 17 Ocak günü düzenlenen ev baskınlarında gözaltına alınmıştı. 20 Ocak günü; İstanbul’da gözaltına alınan Necla Demir, Rahime Karvar İstanbul Adliyesi’ne getirilirken, Van’da gözaltına alınan Reyhan Hacıoğlu bulunduğu kentten Ses ve Görüntülü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile ifade verdi. Savcı, üç gazeteciyi de “örgüt üyeliği” (TCK 314) iddiasıyla tutuklama talebiyle mahkemeye sevk etti. Mahkeme, altı gazeteci için de tutuklama kararı verdi. Gazetecilerin tutuklanmasına, yaptıkları haber ve tartışma programları gerekçe gösterildi. Emniyette gazetecilerin yaptıkları haber ve tartışma programlarına dair sorular sorularak suçlama konusu yapıldı. Emniyette, PKK Lideri Abdullah Öcalan üzerindeki tecridin neden programlara konu edildiği gibi soruların yöneltildiği de edinilen bilgiler arasında.  

20 Ocak 2025 İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2024 yılına ait soruşturması kapsamında 20 Ocak günü yapılan baskınlarda ETHA muhabiri Züleyha Müldür’ün de arasında olduğu 20 kişi gözaltına alındı. Ezilenlerin Hukuk Bürosu (EHB), yaptığı açıklamada, soruşturma dosyasında gizlilik kararı olduğunu ve 24 saat avukat görüşme kısıtlılığı kararı olduğunu kaydetti. 

21 Ocak 2025 Kuzey ve Doğu Suriye’deki gelişmeleri takip ederken Türkiye SİHA’sı ile katledilen gazeteciler Nazım Daştan ve Cihan Bilgin için İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan Şişhane Meydanı’nda 21 Aralık’ta yapılmak istenen açıklamada gözaltına alındıktan sonra “örgüt propagandası yapmak” ve “2911 sayılı toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununa muhalefet” iddiasıyla tutuklanan gazeteciler; Gülistan Dursun, Etkin Haber Ajansı (Etha) Pınar Gayıp, Mücadele Birliği Gazetesi muhabiri Serpil Ünal için tutukluluk incelemesi yapıldı. Tutukluluk incelemesine gazetecilerin avukatları da katıldı. Tutukluluk halinin devamına karar verildi.

22 Ocak 2025 İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma kapsamında gazeteci Eylem Babayiğit, 22 Ocak günü evinden gözaltına alındı.

24 Ocak 2025 İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca başlatılan bir soruşturma kapsamında gazeteci Eylem Babayiğit, 22 Ocak’ta kaldığı evde gece saatlerinde gözaltına alındı. Eylem Babayiğit bugün adliyeye sevk edildi. Savcılık, Eylem Babayiğit’in ifadesini almadan, dosya üzerinden karar vererek “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklama talebiyle, Eylem Babayiğit’i hakimliğe sevk etti. Savcılık ifadesinden sonra Gazeteci Eylem Babayiğit tutuklandı.

28 Ocak 2025 Halk TV program sunucusu Seda Selek, Ekrem İmamoğlu’nun suçlamlar yönelttiği bilirkişiyle yapılan telefon görüşmesinin yayımlanması nedeniyle açılan soruşturmada gözaltına alındı.

2) GAZETECİYE YÖNELİK DÜŞÜNCE VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İHLALLERİ

02 Ocak 2025 Etkin Haber Ajansı muhabiri Elif Bayburt hakkında yaptığı bir röportaj gerekçe gösterilerek “Türkiye Cumhuriyeti devletini aşağılama” (TCK 301) iddiasıyla İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde dava açıldı. Bayburt, 6 Eylül 2024 günü Batı Şeria’da ISM aktivisti Ayşenur Ezgi Eygi’nin İsrail askerleri tarafından öldürülmesi sonrası görgü tanıklarıyla yaptığı röportaj nedeniyle yargılanacak. İddianamede ISM aktivisti Rob Sadler’ın röportajda yer alan “Türkiye ve ABD hükümetlerinin her ikisinin de İsrail’in Filistin halkına dönük soykırımında suç ortağı olduğunu söyleyebilirim” ifadeleri nedeniyle, röportajı yapan Elif Bayburt’a “Türkiye Cumhuriyeti devletini alenen aşağılama” suçlaması yöneltildi. 

02 Ocak 2025 Gazeteci Aslıhan Gençay hakkında 2024 yılında kaleme aldığı “Kelle avcıları mı, Hataylı saygıdeğer iş insanları mı?” başlıklı haberi gerekçe gösterilerek soruşturma başlatıldı.Haberde ismi geçen Aydın Toksöz, Tugay Toksöz ve Önder Parlakyıldız, Hatay Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu. Şikâyetçiler, haberin asılsız ve gerçek dışı olduğunu öne sürerek toplum nezdinde itibarlarının zedelendiğini savunarak, habere erişim engeli kararı alınmasını ve Aslı Gençay hakkında “kişisel verileri izinsiz ele geçirme,” (TCK 136) “halkı yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) ve “hakaret” (TCK 125) suçlamalarıyla soruşturma ve dava açılmasını talep ettiler.Savcının talebi üzerine Hatay Sulh Ceza Hakimliği, habere erişim engeli kararı verdi.Gençay, hakkında açılan soruşturma kapsamında 2 Ocak 2025’te avukatıyla birlikte polis karakoluna giderek ifade verdi.

06 Ocak 2025 Gazeteciler Eylem Sonbahar ve Sema Karakurt’un “görevi yaptırmamak için direnme” (TCK 265) suçlamasıyla yargılandıkları davanın 22. duruşması 6 Ocak 2025 2024 günü Antalya 25. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Duruşmaya katılan olmadı. Dava 21 Nisan 2025 gününe ertelendi. 

07 Ocak 2025 Antalya’da 15 Kasım 2015 tarihinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’ni protesto etmek için yapılan eylemde gözaltına alınanlar hakkında açılan davanın 22. duruşması Antalya 25. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Haber takibinde gözaltına alınan savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteciler Eylem Sonbahar ve Sema Karakurt’un da aralarında bulunduğu 17 kişinin “görevi yaptırmamak için direnme” suçlaması ile yargılandığı davada dört kişiye “hakaret” suçlaması da yöneltiliyor. Sanıkların hazır olmadığı duruşmada avukatları da mazeret bildirerek katılmadı. Mahkemeye dilekçe sunan Eylem Sonbahar ve Sema Karakurt’un avukatları, sekiz yıllık zamanaşımı süresinin 30 Haziran 2024 tarihinde dolduğunu ve dava zamanaşımının koşulları oluştuğunu belirterek düşme kararı verilmesini talep etti. Mazeretleri kabul eden mahkeme, diğer sanıklar yönünden dosyanın sürüncemede kalmaması ve hak kaybına neden olunmaması gerekçesiyle savunması alınmayan bir sanığın dosyasının ayrılarak yeni esasa kaydedilmesine karar verdi. Duruşma 21 Nisan 2025’e ertelendi.

7 Ocak 2025 Cumhuriyet gazetesi eski muhabiri Hazal Ocak’a, eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından 200 bin TL tazminat talebiyle açılan davanın 11. duruşması 7 Ocak 2025 günü İstanbul 33. Asliye Hukuk Mahkemesinde görüldü. Mahkeme, aynı haber nedeniyle İstanbul 2. Asliye Ceza Mahkemesinde yargılandığı ceza davasında Ocak’a verilen beraat kararının kesinleşmesinin beklenmesine karar vererek davayı 17 Nisan 2025 tarihine erteledi.

07 Ocak 2025 Diyarbakır’da gazetecilerin tutuklanmasına dair Ankara’da polisin engellediği basın açıklamasında gözaltına alınan gazeteciler Deniz Nazlım, Sibel Yükler ve Yıldız Tar hakkında açılan davanın dördüncü duruşması bugün Ankara 71. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşmaya Nazlım ve Yükler katılmazken, Tar katıldı. Gazetecilerin savunmasını üstlenen MLSA Hukuk Birimi’nden avukat Muhammed Ünsal, Türkiye İnsan Hakları Vakfı’ndan (TİHV) avukat Gulan Çağın Kaleli ve davanın tanıklarından gazeteci Hüseyin Aykol da duruşmayı takip etti. Yarım saat geç başlayan duruşmada ilk olarak savcı, esas hakkındaki mütalaasını sundu. Savcı, Ankara’da 5 Temmuz 2022 tarihinde o dönem Diyarbakır’da tutuklanan 16 gazeteci için yapılacak basın açıklamasına katılmak istedikleri sırada darp edilerek ters kelepçe ile gözaltına alınan gazetecilerin “2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlamasıyla cezalandırılmasını talep etti. Savcı mütalaasında Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu (MKGF) ve DİSK Basın-İş’in çağrı yaptığı eylemin “kanun dışı” olduğunu, gazetecilerin basın açıklaması henüz başlamadan gözaltına alınmalarına rağmen “dağılın” ihtarına uymadıklarını iddia etti. Hâkim, suç unsurları oluşmadığı gerekçesiyle yargılanan üç gazeteci hakkında da beraat kararı verdi.

7 Ocak 2025 JinNews muhabiri Derya Ren ifade işlemleri sonrası serbest bırakıldı. 

08 Ocak 2025 Erdîş’te dün gözaltına alınan Ajansa Welat çalışanı Hülya Taş, bugün adliyeye sevk edildi. Haklarında, çalıştıkları kurumlar ve yaptıkları haberler suç unsuru olarak gösterildi. Savcılık kararıyla Sulh Ceza Hakimliğine çıkarılan gazeteciler, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

08 Ocak 2025 Etkin Haber Ajansı (ETHA) muhabiri Pınar Gayıp’ın da aralarında olduğu üç kişinin “örgüte üyeliği” (TCK 314) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yeniden yargılandığı davanın beşinci duruşması 8 Ocak 2025 günü İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. Pınar Gayıp’ın devam eden soruşturma ve kovuşturmalarını göz önünde bulunduran savcı, gazetecinin dosyasının ayrılmasını talep etti. Mazeretleri ve süre talebini kabul eden mahkeme, davayı 19 Şubat tarihine erteledi. 

9 Ocak 2025 Sofya (Safiye) Alağaş’ın JinNews Haber Müdürü olduğu dönem yaptığı haberler gerekçe gösterilerek “örgüt üyeliği” (TCK 314) iddiasıyla yargılandığı davanın altıncı duruşması 9 Ocak 2025 günü Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü.  Sofya Alağaş’ın katılmadığı duruşmada avukatı Resul Temur ve Pirozhan Karali Güler hazır bulundu.  SEGBİS sisteminde yüzü ve sesi değiştirilen K8C4B3LITS mahlaslı gizli tanık dinlendi. Gizli tanık, Sofya Alağaş’ın Diyarbakır ve İstanbul’da Mezopotamya Ajansı ve JinNews’te “sorumlu düzeyde” faaliyet yürüttüğünü ve bu kurumlar arasında iletişim sağlandığını ileri sürdü.   Savcı, Sofya Alağaş hakkında Diyarbakır ve Siirt’te açık olan soruşturma dosyalarının bu dava dosyasıyla bir ilgisinin olmadığını, bu nedenle mahkemenin bu dosyalarının sonucunu beklenmesinden vazgeçilmesini talep etti.  Avukat Temur, bu dosyaların doğrudan bu davayla ilgili olduğunu belirtti. Müvekkilinin JinNews’te yayınlanan haberler nedeniyle bu davada yargılandığını hatırlatarak, Siirt’te açılan soruşturmanın da JinNews’te çıkan haberlerle ilgili olduğuna dikkat çekti.  Mahkeme, yargılamanın sürüncemede kalmaması için Sofya Alağaş hakkında Siirt ve Diyarbakır’da açılan soruşturma dosyaların akıbetinin sorulmasından vazgeçilmesine dair ara karar kurdu.  Ardından savcı esas hakkındaki mütalaasını mahkemeye sundu ve atılı suçtan ceza istedi. Esas hakkındaki mütalaaya karşı söz alan Sofya Alağaş’ın avukatları, mütalaaya ve gizli tanık beyanlarını karşı savunmalarını hazırlamaları için süre istedi.  Mahkeme talebi kabul ederek davayı 28 Ocak tarihine erteledi. 

9 Ocak 2025 Gazeteci Selamet Turan’ın “Örgüt üyesi olmak” iddiasıyla yargılandığı davanın 4’üncü duruşması Diyarbakır 5’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. 12 Şubat 2024’ten bu yana tutuklu bulunan Selamet Turan ile avukatı Resul Tamur, duruşmada hazır bulundu. Selamet Turan’ın ailesi ve yakınları da duruşmaya katıldı. Mütalaanın sunulduğu duruşmada iddia makamı Selamet Turan’ın “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla cezalandırılmasını ve tutukluluk halinin devamını istedi. Duruşmada Kürtçe savunma yapan Selamet Turan, üzerine atılı suçları kabul etmediğini söyledi. Selamet Turan, “Yaklaşık bir yıldır hukuksuz şekilde tutukluyum” diyerek, tahliyesini talep etti. İzah ettikleri savunmalar kapsamında müvekkilinin her hangi bir örgütsel faaliyeti olmadığını söyleyen avukat Resul Tamur da, Selamet Turan hakkında beraat ve tahliye kararı verilmesini istedi. Ardından kararını açıklayan mahkeme heyeti, “örgüt üye olmak” iddiasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezası verdiği Selamet Turan’ın tahliyesine karar verdi.

15 Ocak 2025 Gazeteci Sultan Eylem Keleş’in sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) iddiasıyla yeniden yargılandığı davanın ikinci duruşması 15 Ocak 2025 günü İzmir 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Savcı mütalaasında atılı suçtan ceza talebinde bulundu. Mütalaaya karşı savunma hazırlamak için süre talebini kabul eden mahkeme davayı 29 Ocak 2025 gününe erteledi.

15 Ocak 2025 Gazeteci Çiğdem Akbayrak’ın AYM’nin hak ihlali kararı sonrası “Cumhurbaşkanına hakaret” (TCK 299) suçlamasıyla yeniden yargılandığı davanın ikinci duruşması 15 Ocak 2025 günü Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesinde görüldü. Küçükçekmece 5. Asliye Ceza Mahkemesinin duruşma salonundan Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) aracılığıyla bağlantı kurulan duruşmada, gazeteci Çiğdem Akbayrak’ı temsilen avukat Hazal Sümeli hazır bulundu. Savcının mütalaasını tekrar etmesinin ardından avukat Hazal Sümeli, “AYM’nin hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun ifade özgürlüğünün ihlali olduğuna dair kararları mevcuttur. Dosyaya baktığımızda kolluğun sanal devriye yaptığını görüyoruz. AYM bu yetkiyi iptal etmiştir. Aslında bunlar yasak deliller. Bu delillerin dosyada olmaması gerekiyor” dedi. Mahkeme, Gazeteci Çiğdem Akbayrak’ın beraatına karar verdi. 

16 Ocak 2025 Gazeteci Zeynep Kuray ve dokuz diğer sanığın “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet etmek” suçlamasıyla yargılandığı davanın yedinci duruşması 16 Ocak 2025 günü İstanbul 39. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. P24 tarafından takip edilen duruşmada sanık avukatları hazır bulundu. Esas hakkındaki mütalaasını sunan savcı, atılı suçun unsurlarının oluşmadığını belirterek tüm sanıkların beraatını istedi. Sanık avukatları da mütalaa doğrultusunda karar verilmesini talep etti. Mahkeme, suçun unsurları oluşmadığı gerekçesiyle tüm sanıkların ayrı ayrı beraatlarına karar verdi. Mayıs 2019’da açlık grevinde olan HDP milletvekili Leyla Güven’e destek amacıyla gerçekleştirilen eylemde haber takibi yapan Zeynep Kuray, eyleme katılan dokuz kişiyle birlikte yargılanıyordu. 

20 Ocak 2025 Diyarbakır ve Mardin’de Haziran ayında yaşanan büyük yangınlarla ilgili sosyal medya paylaşımında bulunan gazeteci Medine Mamedoğlu hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” (TCK 217/A) suçlamasıyla başlatılan soruşturma, takipsizlikle sonuçlandı.

21 Ocak 2025 Gazeteci Yüsra Batıhan hakkında 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerden sonra yardım süreçlerine ilişkin yaptığı haber ve sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek “yanıltıcı bilgiyi yayma” suçlamasıyla açılan davanın üçüncü duruşması 21 Ocak 2025 günü Ankara 75. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Batıhan duruşmaya katılmazken avukatı Onur Ardık salonda hazır bulundu. Onur Ardık, müvekkilinin üzerine atılı suçun unsurlarının oluşmadığına dikkat çekerek, “Öncelikle suçun oluşması için gerçeğe aykırı bir haber olması gerekmektedir. İddianamedeki paylaşımlar gerçektir. Deprem zamanında organizasyonu AFAD yaptığı için el koyma olayı gerçekten olmuştur. Ayrıca deprem zamanı AFAD’ın uzun bir süre yardım götüremediği gerçektir. Bu açıdan atılı suçun unsurları oluşmamıştır. Müvekkilin beraatinin karar verilmesini talep ediyoruz” dedi. Onur Ardık’ın beyanları ardından savcı, esas hakkındaki mütalaasını açıkladı ve atılı suçtan ceza istedi.  Mahkeme heyeti, Yüsra Batıhan’a atılı suçtan önce 1 yıl hapis cezası verdi, daha sonra cezada indirim yaparak 10 ay hapis cezasına hükmetti. Hükmün açıklanması geri bırakıldı. Yüsra Batuhan, Kahramanmaraş’ta 6 Şubat 2023’te meydana gelen depremlerin etkilediği Hatay’da yaşananlarla ilgili Mezopotamya Ajansı’nda yayımlanan “Cenazeler gömülüyor, devletin haberi yok” ve “HDP’nin depremzedeler için gönderdiği 30 konteynere el konuldu” başlıklı haberler yargılanıyordu. 

21 Ocak 2025 Aralarında Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü İsminaz Temel ve ajansın eski muhabiri Havva Cuştan’ın da bulunduğu 23 kişinin “örgüt üyeliği” (TCK 314) ve “örgüt propagandası” (TMK 7/2) suçlamalarıyla yargılandığı davanın 29. duruşması 21 Ocak 2025 günü İstanbul 27. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. Sanık avukatları, dosyanın çok kapsamlı olduğunu belirterek esas hakkındaki savunmalarını yapabilmek için mahkemeden makul bir süre talep etti. Avukatlar, davanın 7 yıldır sürdüğünü hatırlatarak müvekkilleri hakkındaki adli kontrol tedbirlerinin de kaldırılmasını istedi. Adli kontrol tedbirlerine ilişkin talebi celse arasında değerlendireceğini söyleyen mahkeme, süre talebini kabul ederek davayı 9 Mayıs gününe erteledi.

22 Ocak 2025 “Yenidoğan çetesini çökerten savcı görevden el çektirildi” iddiasıyla ilgili yapılan haber gerekçe gösterilerek gazetepencere.com Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Nilay Can hakkında “yanıltıcı bilgiyi yayma” iddiasıyla açılan davanın ilk duruşması 22 Ocak günü Bakırköy 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görüldü. Soruşturma kapsamında 3 Kasım’da gözaltına alınan gazeteciler adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Savunmaların ardından söz alan savcı, eksik hususların giderilmesini talep etti ve savunmaların alınmış olması nedeniyle sanıklar hakkındaki adli kontrol tedbirinin kaldırılmasını istedi. Mahkeme, sanıklar hakkındaki adli kontrol tedbirlerini kaldırdı. Mahkeme, bir sanık yönünden dosyayı ayırarak, davayı 4 Mart 2025 tarihine erteledi. 

23 Ocak 2025 Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü Pınar Gayıp’ın diğer 11 kişiyle birlikte “örgüt üyeliği” (TCK 314) suçlamasıyla yargılandığı davanın 19. duruşması 23 Ocak 2025 günü İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. Mahkeme, Pınar Gayıp’ın dosyasının tefrik edilerek İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesindeki dosya ile birleştirilmesine karar verdi. Pınar Gayıp’ın “örgüt üyeliği” suçlamasıyla Eskişehir 2. Ağır Ceza Mahkemesinde yargılandığı dava, suçlamalar aynı olduğu gerekçesiyle İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesindeki dosyayla birleştirilmişti.

23 Ocak2025 Kamuoyunda “KCK Basın Davası” olarak bilinen, aralarında kapatılan Özgür Gündem ve Azadiya Welat gazeteleri ile Dicle Haber Ajansı ve Fırat Dağıtım çalışanlarının olduğu 46  gazeteci ve basın çalışanının yargılandığı davanın 33. duruşması İstanbul 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.  Mahkeme, Yüksel Genç hakkında İstanbul 25. Ağır Ceza Mahkemesi’nde açılan ve mevcut dava ile birleştirilen dosya kapsamında Genç’in savunmasının alınması için duruşmayı 17 Temmuz, saat 11.25’e erteledi.

24 Ocak 2025 Çocuğa yönelik ‘cinsel istismar’ iddiasını haberleştirdiği için yargılanan Evrim Kepenek‘in eyleminin kamunun haber alma hakkı kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirten savcı, Kepenek’in cezalandırılmasını istedi. İstanbul Beylikdüzü’nde iki yaşındaki bir çocuğun, “cinsel istismar nedeniyle öldüğü” iddiasını haberleştiren Bianet kadın ve LGBTİ+ editörü Evrim Kepenek’in “soruşturmanın gizliliğini ihlal” iddiasıyla yargılandığı davanın üçüncü duruşması Büyükçekmece 9. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Vefat eden çocuğun ailesinden üç kişinin de yer aldığı duruşmada esas hakkındaki mütalaasını açıklayan savcı, Evrim Kepenek’in eyleminin kamunun haber alma hakkı kapsamında değerlendirilemeyeceğini ve TCK 285/1’de eylemin suç olarak tanımlandığını belirtti. Kepenek’in haber tarihinde soruşturmada gizlilik kararının bulunmadığı yönünde yapmış olduğu savunmaya değinen savcı, “Buradaki soruşturmada gizlilik kararının taraflara yönelik olarak alınan bir karar olduğu, kamuya yönelik gizliliğin soruşturmanın genel kuralı olduğu ve üzerine atılı suç ile kamu düzeninin korunduğu” hususunu belirtti. Savcı, Evrim Kepenek’in üzerine atılı “soruşturmanın gizliliğini ihlal” suçlamasından cezalandırılmasını talep etti. Aile üyelerinin savcının görüşüne katıldığını belirtmesinin ardından Evrim Kepenek’in avukatı, “Mütalaaya katılmıyoruz. Müvekkil bir iddiayı soruşturmanın başladığından habersiz olarak haber yapmıştır. Yazılı beyanlarımızı sunmak üzere süre talep ediyoruz” dedi. Evrim Kepenek’in avukatının süre talebini kabul eden mahkeme, duruşmayı 14 Mayıs saat 11.20’ye erteledi.

28 Ocak 2025 Gazeteci Şirin Payzın, 28 Ocak günü günü sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda hakkında “örgüt propagandası”(TMK 7/2) şüphesiyle soruşturma açıldığını duyurdu.  Payzın, ilk paylaşımında, “Evet bana da propagandası soruşturması açılmış, şimdi öğrendim,” ifadelerini kullandı.  Bunu takip eden gönderide de kendisine tebligat gönderildiğini, ifade vermeye gitmezse “yakalama kararı çıkarılacağını” belirtti. 

28 Ocak 2025 Siirt Belediyesi Eş Başkanı Sofya Alağaş, Jin News Haber Müdürü olduğu dönemde ajansın yayın politikası, haber dili, haber görselleri ve atılan haber başlıkları gerekçe gösterilerek “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla yargılandığı davanın yedinci ve karar duruşması Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesinde görüldü. Esasa karış savunma yapan Avukat Resul Temur, “Savunmalarımızı yaparken, hukuki bir mütalaaya karşı savunma yapmayacağız. Bir önceki celseye kadar dosyası olağan seyriyle ilerliyordu. Bir kısım karardan vazgeçilmesi geçen duruşmada, alelacele gizli tanığın dinlenmesi bizde dosyaya ilişkin politik bir müdahale olduğu durumunu uyandırdı. Bu dosya müvekkilin gazetecilik faaliyetleri nedeniyle açıldı. Normal koşullarda açık olan bu soruşturma dosyalarının sonuçları gelmeyene kadar açık olan bu dosyanın sonuçlandırılmayacağını düşünüyoruz.” dedi. Alağaş hakkında soruşturma açıldığı günden bu yana Kürt basınında çalışan 50 gazetecinin tutuklandığını hatırlatan Temur, “Bu durum Kürt basınına yönelik sistematik ve ideolojik yönelimin bir sonucudur. Bu davada hazırlanan esas hakkındaki mütalaa da bu algının sonucudur.” Bu davanın iddianamesinde olmayan gizli tanığın mahkemede dinlenilmesinin yasaya aykırı olduğunu vurguladı. Savcının esas hakkındaki mütalaada, gazetecilik faaliyetinin ana ekseni olan editoryal politikaya müdahale ettiğini, bir bütünen iliştirilmiş gazetecilik yarattığını söyledi.  JinNews’in ajans haberciliği yaptığını, Basın Kanunu’na göre dosyadaki tüm haberler açısından dava açma süresi kaçtığını ifade etti.  Mahkemenin dinlediği K8C4B3LITS mahlaslı gizli tanığın Ankara’da 11 gazetecinin yargılandığı davada verdiği ifadesinde “devlet adına çalışıyorum” dediğini aktaran Temur, “Bu kişi devlet ajanıysa usule aykırı bir durum söz konusudur. Gazetecilik faaliyet nedeniyle gözaltına alınan, tutuklanan müvekkil şekli olarak cezalandırılmak isteniyor. Müvekkil hakkında beraat kararı verilmesini talep ediyoruz.” diye belirtti. Av. Pirozhan Karali ise mütalaanın iddianamenin küçük bir hali olduğunu, müvekkilin gazetecilik faaliyeti dışında yapmış olduğu başka faaliyeti bulunmadığını vurguladı. Jin News eski Haber Müdürü Sofya Alağaş, gazetecilik faaliyetleri nedeniyle yargılandığı davada, “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla 6 yıl 3 ay hapis cezasına çarptırıldı.

29 Ocak 2025 Gözaltına alınan Halk TV sunucusu Seda Selek, yurt dışı yasağı ve haftada bir gün imza şartıyla serbest bırakıldı.

29 Ocak 2025 Diyarbakır Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünde usulsüz araç kullanımına ilişkin JİNNEWS’te yayınlanan haber nedeniyle gazeteci Şehriban Aslan hakkında “özel hayatın gizliliğini ihlal etmek” suçlamasıyla açılan davanın ilk duruşması, Diyarbakır 16’ncı Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Duruşmada Şehriban Aslan ile avukatı Resul Tamur hazır bulundu. Şehriban Aslan’ın meslektaşları da duruşmaya izleyici olarak katıldı.  Kimlik tespitiyle başlayan duruşmada söz alan Şehriban Aslan, Aile ve Sosyal Hizmet Politikaları Diyarbakır İl Müdürlüğü’nde kamu mallarının kamu dışında kullanıldığı bilgisinin kendisine ulaştığını söyleyerek, izlediği görüntülerde bu uygulamanın kamu yararına değil, zararına olduğunu gördüğünü kaydetti. Şehriban Aslan, bu nedenle toplumu aydınlatmak amacıyla haberi yaptığını belirterek, beraatını talep etti. Mahkeme heyeti, eksik hususların giderilmesi için duruşmayı 17 Şubat’a erteledi.

 29 Ocak 2025 Savunmanlığını MLSA’nın üstlendiği gazeteci Sultan Keleş’in “cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla yargılandığı, AYM’den ihlal kararıyla dönen davanın üçüncü duruşmasında ceza kararı verildi. Sultan Keleş’e  1 yıl 2 ay ceza veren mehkeme, hükmün açıklanmasını geri bıraktı. Gazeteci Sultan Keleş hakkında sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek, “cumhurbaşkanına alenen zincirleme hakaret” iddiasıyla açılan davanın Anayasa Mahkamesi’nce (AYM) verilen ihlal kararının ardından yeniden yargılaması İzmir 2. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Avukat Sefkan Işık bugünkü duruşmada önceki savunmalarını tekrar ettiğini belirterek; söz konusu paylaşımların atılı suçu oluşturmadığını, ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini belirterek beraat kararı verilmesini istedi. Duruşma savcısı Sultan Keleş’in paylaşımlarının suç olduğunu belirten mütalaasını tekrar ederek ilgili maddelerden cezalandırılmasını istedi. Taleplerin ardından mahkeme önceki kararı tekrar ederek gazeteci Sultan Keleş hakkında 1 yıl 2 ay ceza verilmesine ve hükmün açıklanmasını geri bırakılmasına karar verdi.

31 Ocak 2025 2015 yılında mahkeme gazeteci Beritan Canözer’e verilen 1 yıl 3 ay hapis cezasını hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına karar verirken; Diyarbakır 11’inci Ağır Ceza Mahkemesi Beritan Canözer’in tekrardan suç işlediği ihbarında bulunarak dava açtı. Gazeteci Beritan Canözer, Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan JINHA muhabiri olduğu 2015 yılında, Amed’in Sûr ilçesinde ilan edilen sokağa çıkma yasakları ve çatışmalara ilişkin dijital medya hesabında yaptığı paylaşımlar ve haber nedeniyle “örgüt propagandası yapmak”  iddiasıyla yargılandığı davada 1 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Mahkeme, hükmün açıklanmasının geriye bırakılmasına (HAGB) karar verdi. Beritan Canözer hakkında dijital medyada yaptığı 4 yorum ve bir beğeni nedeniyle Diyarbakır 11’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılandığı davada “örgüt propagandası yapmak” suçundan 1 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası aldı. Yargıtay’ın bu kararı onaması üzerine Mahkeme, Beritan Canözer’e 1 yıl 3 ay hapis cezası veren ve bu hükmün açıklanmasını geriye bırakan Diyarbakır 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’ne ihbarda bulundu. Beritan Canözer’in HAGB denetim süresi içerisinde suç işlediğine karar veren Diyarbakır 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi, Beritan Canözer hakkındaki HAGB kararının kaldırılmasına ve yeniden yargılama yapılmasına karar verdi. Davanın ilk duruşması 18 Şubat’ta Diyarbakır 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülecek. 

31 Ocak 2025 21 Aralık’ta tutuklanan Gazeteci Gülistan Dursun, Pınar Gayıp ve Serpil Ünal yurt dışı yasağı şartıyla tahliye edildi.

3) GAZETECİNİN EKONOMİK VE SOSYAL HAKLARINA YÖNELİK İHLALLER

4) İNTERNE-DİJİTAL MEDYA MECRALARINA YÖNELİK ERİŞİM ENGELİ

4 Ocak 2025 Kadın haber ajansı olan JinNews’in “ajans jinnews” isimli instagram hesabı sabah saatlerinde kapatıldı.

4 Ocak 2025 Mezopotamya Ajansı ve Yeni Yaşam’ın X hesapları kapatıldı.

4 Ocak 2025 Kadın haber ajansı olan JinNews’in Sabah saatlerinde kapatılan ve “jinnews­­_ajans” isimli yeniden açılan instagram hesabı, bir kez daha kapatıldı. Kapatılmaya gerekçe olarak ise haber paylaşımları gösterildi.  

5 Ocak 2025 Kadın haber ajansı olan JinNews’in X hesabı olan @jinnewsturkçe’ye erişim engeli getirildi. Engelin gerekçesine ilişkin bir açıklama bildirilmedi.

TUTUKLU GAZETECİLERİN LİSTESİ

1. Elif Ersoy – Yürüyüş Dergisi Yazı İşleri Sorumlusu
2. Eylem Babayiğit – Gazeteci
3. Hatice Duman – Atılım Gazetesi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü
4. Lütfiye Burcu Kara – Mücedele Birliği Gazetesi
5. Necla Demir Arvas -Gazeteci
6. Özden Kınık – TRT Eski Çalışanı
7. Rahime Karvar – Gazeteci
8. Reyhan Hacıoğlu – Yeni Yaşam Gazetesi
9. Züleyha Müldür – Etkin Haber Ajansı